Görüşme, iki taraf arasındaki şekillenen ilişkileri ve bölgesel güvenlik meselelerini masaya yatırdı. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde yapılan ortak basın toplantısında Von der Leyen, “(Suriye'de) Türkiye’nin meşru güvenlik endişelerinin karşılanması gerekiyor” ifadelerini kullandı. Bu açıklama, Türkiye’nin bölgedeki güvenlik hassasiyetlerine Avrupa’nın verdiği desteğin altını çizer nitelikteydi.
Suriye’de Barış ve Geçiş Süreci
Von der Leyen, Suriye’deki durumun hassasiyetine dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı: “Sahada son derece kırılgan ve değişken bir durum var. Dolayısıyla bu konuyla ilgili gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Suriye halkının barışçıl bir geçiş dönemine ihtiyacı var.” Bu geçiş sürecinin, ülkenin toprak bütünlüğünü ve egemenliğini korurken devlet kurumlarını da muhafaza etmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Suriye halkının çeşitliliğini kapsayacak bir sürecin gerekliliğini belirten Von der Leyen, azınlıkların korunması ve milli birliğe saygı duyulması çağrısında bulundu. Avrupa Birliği’nin (AB) ülkedeki insani yardım çalışmalarının artarak devam edeceğini açıklayan Von der Leyen, Şam’a önde gelen bir diplomatın geri dönmesinin planlandığını duyurdu.
“Suriye’de ihtiyacı olan herkese yardım ulaştırmaya devam edeceğz” diyen Von der Leyen, elektrik ve su gibi temel hizmetlerin tekrar sağlanması için AB’nin yoğun bir şekilde çalıştığını ifade etti.
Türkiye ve AB Arasında Ekonomik ve Stratejik Ortaklık
Ortak basın toplantısında Von der Leyen, Türkiye ile AB arasındaki ekonomik ilişkilerin geldiği noktaya dikkat çekti. “Aramızdaki ticaret 206 milyar avroya ulaştı ve bu bir rekor. Avrupa Birliği, Türkiye’nin en büyük ticaret ve yatırım ortağı” dedi. Bu bağlamda, ekonomik ilişkileri daha da geliştirmek için çeşitli mekanizmaların hayata geçirileceğini belirtti.
Von der Leyen, AB yatırım bankasının Türkiye’de yeniden aktif hale gelmesi için çalışmalar başlatıldığını açıkladı. Ayrıca, gümrük birliği görüşmelerinin güncellenmesi konusunda adımların atılacağını dile getirdi. Von der Leyen, ticaret engellerinin ortadan kaldırılması gerektiğine vurgu yaparak, bu konuda Türkiye ile ortak çalışma yapılacağını belirtti.
Mülteci Krizi ve Türkiye’nin Kritik Rolü
Von der Leyen, Türkiye’nin mülteci krizinin yönetimindeki önemli rolünü bir kez daha hatırlattı. “2011’den bu yana AB, mültecilerin ve ev sahibi toplumun desteklenmesi için yaklaşık 10 milyar avro sağladı. 2024 yılı için ayrıca 1 milyar avro tahsis edildi” dedi. Bu fonların sağlık, eğitim ve göç yönetimi gibi alanlarda kullanılacağını belirtti.
Suriyeli mültecilerin geri dönüşlerinin “gönüllü, güvenli ve onurlu” bir şekilde gerçekleşmesi gerektiğini vurgulayan Von der Leyen, bu konuda Birleşmiş Milletler ile işbirliği yapılacağını belirtti.
Doğu Akdeniz rotasında Türkiye’nin çok kritik bir ortak olduğuna dikkat çeken Von der Leyen, şu ifadeleri kullandı: “Sınır yönetimi, göçmen kaçakçılığıyla mücadele ve vize konularında ortak çalışmalarımızı yoğunlaştırmalıyız.”
Ortak Güvenlik ve Terörle Mücadelede Dayanışma
Von der Leyen, Türkiye’nin bölgesel istikrarda önemli bir role sahip olduğunu vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı: “Terörizme karşı birlikte çok dikkatli olmalıyız. Özellikle de Doğu Suriye’de DEAŞ’ın yeniden canlanma riski var. Bunun olmasına izin veremeyiz.”
Von der Leyen’in açıklamaları, Türkiye ve AB arasındaki ilişkilerde yeni bir dönemin işareti olarak yorumlanıyor. Bu ziyaret, hem ekonomik hem de stratejik öneme sahip konuları ele almak için önemli bir adım olarak görülüyor.