Türkiye'deki emeklilik sistemi, çeşitli avantajlar ve özel durumlarla esneklik sağlayarak çalışanlara çeşitli imkanlar sunmaktadır. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasıyla birlikte, milyonlarca insan erken emeklilik fırsatı elde etti. Ancak, sistemin sürdürülebilirliği için daha fazla çalışanın katkısı gerekmektedir. Yasaların sunduğu kolaylıklar sayesinde, birçok kişi az primle veya daha genç yaşta emekli olabilmektedir. Kadın çalışanlar için özellikle çocukları üzerinden prim kazanma imkanı bulunmaktadır. Üç çocuğa kadar olan süreçler borçlanılarak 2160 gün, yani 6 yıl kazanılabilmektedir. Bu durum, çocukların sigorta başlangıcından önce doğmuş olması şartıyla geçerlidir. Bu şekilde, yaş ve çalışma yılı gerekliliklerini karşılamış bir anne, üç çocuğu varsa 6 yıl erken emeklilik imkanından yararlanabilir.
Askerlik Süresi Avantaj Sağlıyor
Erkekler için askerlik süreleri, hem yaş şartını öne çekiyor hem de prim kazandırıyor. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik borçlanıldığında, sigorta başlangıç tarihi borçlanılan gün kadar geri alınır. Bu sayede, en az 1 yıl erken emekli olma fırsatı doğar.
10 Yıl Prim Yeterli Olabiliyor
Kısmi emeklilik olarak bilinen yöntemle, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim gününü tamamlayanlar emekli olabilir. Ancak, yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60'tan başlamaktadır. Bu imkan, 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerlidir. Bu tarihten sonra ise prim gün sayısı 4500'e, sigortalılık süresi de 25 yıla çıkarılmaktadır.
%60 Raporu Yeterli
Çalışma gücünü en az %60 oranında kaybedenler, sağlık raporu alarak malulen emekli olabilirler. Bu durumda, en az 1800 gün prim yeterlidir.
Vergi İndirimi Yaş Şartını Ortadan Kaldırır
Engelli çalışanlar, en az %40 engellilik oranı ile vergi indirimi aldıklarında yaş şartına bakılmaksızın emekli olabilirler. İşe giriş tarihlerine bağlı olarak, 15 yıl 3600 gün ile 18 yıl 4680 gün arasında emeklilik hakkı elde edebilirler.
Zor İşlerde Çalışanlar Kazanır
Ağır işlerde çalışanlar, madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi meslek gruplarındaki kişiler, sigortalılık sürelerine ek günler kazanarak ve işe giriş tarihlerini geriye çekerek emeklilik imkanı elde edebilirler.
Annelere Prim Avantajı
Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu olan annelerin, 1 Ekim 2008 sonrası ödenen primlerinin dörtte biri, toplam prim günlerine eklenir. Bu süre, aynı zamanda yaş şartından da düşülür.
